De A12 bij Zevenaar (Foto: William Moore)
De A12 bij Zevenaar (Foto: William Moore) WILLIAM MOORE

Nog geen D-Day voor doortrekking A-15

Opluchting bij voorstanders; teleurstelling en hoop bij tegenstanders

LIEMERS - 5 april 2023 leek een cruciale dag te worden voor automobilisten, transportbedrijven, milieubelangenclubs en omwonenden in de Liemers: een ja of nee tegen de doortrekking van de A15 van Zevenaar naar Bemmel. D-Day werd het echter niet. De Raad van State keurde de stikstofberekening voor de aanleg van de A15 en verbreding A12 weliswaar goed, maar moet zich nog buigen over andere bezwaren tegen het tracébesluit. 

Door Susan Wiendels

De Zevenaarse wethouder Mobiliteit en Leefbaarheid Toon Albers spreekt van een hoopvolle tussenuitspraak: “De uitspraak van de Raad van State zorgt deels voor opluchting. Het is nog geen einduitslag, maar wij zijn voorzichtig optimistisch. Met dit besluit lijkt het doortrekken van de A15 en het verbreden van de A12 iets dichterbij te komen. En dat is goed nieuws voor de bereikbaarheid en ontwikkeling van onze regio. Onze inwoners en ondernemers die dagelijks vaststaan op de A12 kunnen voorzichtig juichen. De Liemers kan hopelijk snel van het slot, zodat we niet meer in de file top 10 staan. Want dat is een lijst waar we liever niet in staan.”

Hubert Bruls, burgemeester van Nijmegen en voorzitter van de Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen, deelt die mening. “Goed dat er nu duidelijkheid is over de stikstofberekening. Maar ook jammer dat er nog geen uitspraak is over het volledige project. Deze regio wacht al zo lang en blijft nu weer achter in onzekerheid. We hopen dat er nu snel een besluit komt over het hele project. Zonder deze maatregelen slibt de regio nóg verder dicht en is de woondeal onhaalbaar. De verbreding van de A12 en het doortrekken van de A15 tussen Bemmel en de A12 zijn een voorwaarde voor de 60.000 woningen die we in de regio moeten bouwen, zoals in de woondeal is afgesproken. Extra woningen leiden immers tot meer verkeer, terwijl de filedruk nu al hoger is dan ooit.” 

De wegen A12, A325 en N325 vormen de verbinding tussen de Achterhoek, de Liemers, Arnhem en Nijmegen en zijn een belangrijke schakel in het hoofdwegennet van de regio. Bij het doortrekken van de A15 verandert de rol en functie van de A325/N325. Het verkeer kan dan via de A15 rijden. De verbreding van de A12 moet voor een sterke verbetering in de doorstroming van het verkeer zorgen.

Zijn de bestuurders voorzichtig optimistisch, de Stichting Duurzame Aanleg A15 is teleurgesteld, maar houdt desondanks hoop. De stichting vertegenwoordigt diverse organisaties van milieu en natuur, omwonenden en andere belanghebbenden met als doel om het unieke en rijke leef- en natuurgebied in de Liemers en Lingewaard te behouden. Jan Rasing spreekt namens deze stichting: "De nieuwe verbinding veroorzaakt een forse aantrekking van vrachtverkeer tussen de zeehavens en het Duitse achterland. Doortrekking zou zorgen voor nieuwe files, vertragingen en oponthoud, ook voor het verkeer uit de regio. Deze extra stroom aan vrachtverkeer is ook door Rijkswaterstaat en de minister van I&W onderkend en wel meegenomen in de batenanalyse, maar ten onrechte niet meegenomen in de stikstofberekening.” De omwonenden zijn teleurgesteld in de tussenuitspraak, maar houden moed. Rasing: "Deze uitspraak is onverwacht, omdat het advies van de StAB (Advisering Bestuursrechtspraak, het onafhankelijke adviesbureau van de rechter) duidelijk was over het ontbreken van een onderbouwing van de 25 kilometer afkapgrens voor stikstof. Desondanks hopen we nog steeds op een positieve afloop.” 

Wösten: 'Met deze tussenuitspraak is nog niets beslist over de 
mogelijke aanleg van het A15-project'

Dat houdt concreet in een loskoppeling van de projecten A12 en A15 en dat de doortrekking van de A15 niet doorgaat. "Of hij zou heel duurzaam moeten worden ingepast.” Daar heeft hij een hard hoofd over in. "In de eerste fase van dit hele traject hebben we samen met Rijkswaterstaat gezocht naar een duurzame inpassing in het leef- en natuurgebied. Meerdere voorstellen en gesprekken met de overheid liepen helaas uiteindelijk op niets uit. Het voorstel van omwonenden om net als bij de Betuwetreinroute een tunnel onder het Pannerdensch kanaal te maken werd afgewezen. Het uiteindelijke Tracébesluit betekent een onaanvaardbare aanslag op de leefkwaliteit en is daarnaast een niet robuuste oplossing voor de regio. Voor ons als Stichting Duurzame Aanleg A15 echt een brug te ver. Een brug over de tunnel van de Betuwetreinroute is onlogisch. De voordelen die de tunnel van de Betuwetreinroute met zich meebrengt vervallen door het plaatsen van een brug. Dit gaat ten koste van het leefgebied in de regio en van het omliggende Natura 2000-gebied.”

Dat de problemen op de A12 om een oplossing schreeuwen, beseft de stichting als geen ander. “Het is een strategische keuze van de minister van I&W geweest om vast te houden aan de koppeling om de A12 te verbreden en de A15 door te trekken. De minister kreeg daarin bijval van lokale bestuurders. Door deze koppeling is er nog steeds geen oplossing voor de problemen op de A12, terwijl er genoeg duurzame oplossingen zijn. Bijvoorbeeld een verkeerslichtvrije Pleijroute, een verbreding van de A12 en/of een verdere verbetering van het openbaar vervoer. Er dient snel werk gemaakt te worden van passende en gedegen oplossingen voor de regio, waarbij de leefkwaliteit, natuur en mobiliteit in de juiste samenhang met elkaar ingepast worden.”

Hoewel de tussenuitspraak teleurstellend is, rekent hij nog steeds op een voor de leefomgeving positief besluit. "Onder andere zal zowel de externe saldering als de ecologische beoordeling van de gevolgen van doortrekking nog nader beoordeeld moeten worden. Ook bij deze onderwerpen hebben we kritische kanttekeningen geplaatst, net als de StAB. Doortrekking van de A15 zal een ware aanslag betekenen op ons leef- en natuurgebied. Het unieke Natura 2000 gebied nabij de doortrekking zal bij aanleg van het A12/A15 project verloren gaan.”
Valentijn Wösten trad namens de omwonenden op als raadsman bij de Raad van State. Hij verklaart: "Met deze tussenuitspraak is nog niets beslist over de mogelijke aanleg van het A15-project. Ook binnen de 25 kilometercirkel nemen de stikstofdeposities als gevolg van het A15-project sterk toe, zonder dat de neerslag voldoende is gecompenseerd. Hierover zal de rechter nog moeten oordelen.” Wordt vervolgd.

De fildedruk op de A12 is enorm (Foto: William Moore)