Dolf de Kinkelder: "Je moet ook zelf de puzzelstukjes verzinnen"
Dolf de Kinkelder: "Je moet ook zelf de puzzelstukjes verzinnen" Foto:

Slagwerkers Crescendo en Fif-Teen spelen ‘Niet zonder slag of stoot'

Dolf de Kinkelder verpakt actuele thema's in zinnenprikkelende muziektheaterbeleving

ZEVENAAR - Er zit muziek in Crescendo. Hoeveel, dat laat de vereniging op zaterdagavond 8 april zien in Het Musiater. Klapstuk van de avond is ‘Niet zonder slag of stoot’ van componist Dolf de Kinkelder. Zestien slagwerkers, twaalf zangeressen, een drummer, toetsenist en twee gitaristen verklanken in 24 minuten opnieuw drie actuele statements van jewelste.

Door Susan Wiendels

De partituur van ‘Niet zonder slag of stoot’ telt maar liefst 81 pagina’s A3-formaat. De titel is tweeledig. Het verwijst naar de inhoud én het maakproces. “Soms is zwijgen beter dan spreken. Maar soms kom je op een punt dat je moet spreken. Dat je je niet meer zonder slag of stoot kunt overgeven aan alles wat er fout gaat,” vertelt Dolf de Kinkelder over de inhoud. Naast ‘zwijgen en spreken’, behandelt het stuk nog twee thema’s: de vervuiling van de zee en hoop.

Het maakproces nam vier maanden in beslag, een intensief proces, dat - niet zonder slag of stoot - tot stand kwam. Dolf de Kinkelder: “Hoe vind je een compromis tussen wat je zelf wilt maken en wat de groep graag wil uitvoeren? Hoe breng je verschillend geaarde gezelschappen bij elkaar, die buiten hun comfortzone treden en komt iedereen wel aan bod? Het draait niet alleen om muziek, het is muziektheater, een waar spektakelstuk, waarin muziek, toneel en zang samenkomen. Het gaat om een stuk met een boodschap. Je duikt in een fantasiewereld die je zelf vormgeeft. Je moet wel honderd dingen verzinnen en materiaal verzamelen. Daar blijven er dan vijf van over. Langzaamaan komt er structuur in je hoofd. Ik word helemaal gelukkig van zo’n proces.” Hij maakt de vergelijking met een puzzel. “Maar dan eentje die je niet alleen moet leggen, je moet ook de puzzelstukjes zelf verzinnen.” Daarbij liet hij niets aan het toeval over. Zo spraken een oud-student uit Litouwen en de moeder van een oud-student een stuk tekst in. “Zij is Chinese.”

De Kinkelder voltooide de compositie begin vorig jaar. “Een week voordat Rusland Oekraïne binnenviel was het af.” Voor de componist aanleiding het stuk aan te passen en de oorlogsspeech van Poetin alsnog een plek te geven naast andere leiders die de universele rechten van de mens aantasten. Bezoekers horen een tierende Jiang Zemin, een boze Loekasjenko en een zichzelf verheerlijkende Trump, die oproept tot bestorming van het Capitool. Een slagwerker en een zangeres kruipen voor even in de rol van twee betogers die durven te protesteren tegen Poetin. De omstanders, de andere slagwerkers, kijken hen ontzet aan, bang voor arrestatie. Daarna houden ze allemaal een bord omhoog met de protesttekst zoals die was te zien op de Russische staatstelevisie. 

De samensmelting van audiofragmenten, ingesproken teksten van wereldleiders muziek, (gezongen) gedichten en zang laat de bezoekers niet onberoerd. Elk instrument bewijst op het juiste moment zijn kracht. Zinnenprikkelend is de juiste benaming voor hetgeen zich op het podium afspeelt. In alle vezels voel en hoor je eerst bezorgdheid, in het middenstuk overheerst angst en verdriet. Met heftige muziek, schreeuwende en opgewonden dictators, joelende tegenstaanders. “De enige dictator die op vrij beheerste toon praat is Poetin. Maar hij zegt wel meteen dingen die veel meer gevolgen hebben.” Gelukkig gloort er op het einde hoop. Met songteksten, gemaakt uit toespraken van Martin Luther King, Nelson Mandela en Barack Obama, ondersteund door gospelmuziek. “Dat is de kracht van gospel: het is hoopvolle muziek die geluk en vreugde brengt. Gospel heeft een positieve boodschap.”

De slagwerkgroep van Crescendo en Fabulous Fif-teen brachten het stuk twee keer eerder op de planken onder leiding van John Sonderen: op 8 oktober in Eibergen en op 15 oktober in Het Musiater. Stiekem hoopt De Kinkelder op nog meer voorstellingen elders in het land. “Want het gaat hier om zulke actuele en universele thema’s. Die grijpen iedereen naar de strot.”

Kaarten voor het heerlijke muzikale avondje uit met Crescendo zijn verkrijgbaar via: https://liemerskunstwerk.nl/het_musiater.