Arjan Bisschop op het perceel waar de bomen geplant gaan worden (Foto: Alie Engelsman)
Arjan Bisschop op het perceel waar de bomen geplant gaan worden (Foto: Alie Engelsman) Foto:

Boomplantdag op De Houberg

Algemeen

LOBITH - In het weiland rondom de boerderij op Landgoed De Houberg in de Ossenwaard (tussen Herwen en Lobith) worden zaterdag 14 januari een paar duizend bomen geplant. 

Door Alie Engelsman

Arjan en Martine Bisschop, eigenaren van de boerderij, willen mensen betrekken bij dit initiatief en deden via de social media en een kort bericht in de krant een oproep om mee te komen helpen op deze boomplantdag. “De wat grotere fruitbomen poten we wat eerder met een kraan, maar de kleine struiken kunnen prima door vrijwilligers geplant worden.” Het initiatief om bomen, hagen en struiken op landbouwgrond te zetten past in de benadering van Argoforestry (boslandbouw) en in de visie van de beide jonge landbouwers.

De beplanting komt op een perceel van zo’n 4,5 ha te staan. “Als de planten sterk genoeg zijn, laten we de koeien er tussen door grazen. Sommige bomen, struiken en hagen zijn een prima aanvulling op het voer van de koeien. Ze zullen daar dan ook dankbaar en instinctmatig gebruik van maken. Hoewel er nog veel onderzoek naar moet worden gedaan, is er al wel wetenschappelijk bewijs dat het voor de dieren gezonder is om ze een gevarieerder menu aan te bieden. Dat komt dan weer ten goede aan de kwaliteit van het vlees en de melk en dat is uiteindelijk ook gezonder voor de consument. Het is ook heel interessant voor de biodiversiteit. Vorig jaar heb ik al kruidenmengsels doorgezaaid in het grasland en dan zie je een grote toename van allerlei soorten vlinders, kevers, sprinkhanen en zelfs tijgerspinnen, die dan de sprinkhanen weer opeten. De aanplant van de bomen en struiken zal dat alleen maar vergroten.” 

‘We geven de koeien
geen kans om
planten blijvend
te beschadigen’

Nog een voordeel: de bomen zijn klimaattechnisch een aanwinst. “We hebben hele hete zomers gehad en de hogere begroeiing betekent ook meer schaduwplekken voor de dieren. De bomen worden ook prima windvangers. Bovendien wortelen de bomen diep en halen zo mineralen uit het dieper gelegen grondwater naar boven, waar de andere planten, zoals het gras dan weer van kunnen profiteren.” Een ander belangrijk aspect is dat een hogere begroeiing een mooi landschapselement is in het wat kale weidegebied in de Ossenwaard.

Verspreid

Er is gekozen voor een heel divers scala aan bomen, struiken en hagen. “Sommige bomen bloeien in februari al, anderen laten veel later hun bloesem zien. Ook is er een grote spreiding in wanneer ze vruchten dragen. Behalve dat je een lange periode in het jaar kunt eten van de oogst, komt dat ook weer ten goede aan de biodiversiteit.”
De bomen worden niet in rijen gepoot, maar komen in groepjes verspreid op het perceel te staan. “Dat is niet efficiënt bij het oogsten, maar daar gaat het ons ook niet om. Natuurlijk is het mooi meegenomen om een deel van de oogst te verwaarden, maar dat is geen doel op zich. Bovendien is het arbeidsintensief en daar hebben we de menskracht niet voor. Wel denken we bijvoorbeeld aan oogstabonnementen, waarbij mensen zelf hun vruchten kunnen plukken.

‘Het is voor de dieren gezonder om ze een
gevarieerder menu aan te bieden’

En misschien is er wel een samenwerkingspartner die iets met een deel van de oogst kan doen. Er zal een deel niet geoogst kunnen worden, maar dat is prima. Vogels en andere dieren hebben kunnen genieten van de bomen en vruchten die op de grond vallen kunnen dienen als voer of er groeit weer een nieuwe boom uit. Het is een experiment en over een jaar of vijf zeg ik misschien ik had het nooit op die manier moeten doen. Er zullen ongetwijfeld bomen verplaatst moeten worden, omdat ze het op een andere plek beter doen. Het is een leerproces voor onszelf en als je dat aan mensen kunt laten zien krijg je ook weer wat meer beweging op het erf, kun je kennis overdragen aan anderen.”

Cultuurhistorische waarde

Behalve notenbomen, zoals de hazelaar, walnoot- en amandelboom, en veel verschillende bessensoorten zullen er ook appel- en perenbomen gepoot worden die vroeger voorkwamen in de Achterhoek, maar nu verdrongen zijn door de modernere soorten. “Daarmee krijgt onze boslandbouw ook nog een cultuurhistorische waarde. Zo’n dertig historische appel- en perenrassen komen op het perceel te staan. We willen ze voorzien van een kaartje met informatie over de bomen. Wellicht zijn er mensen die daarin geïnteresseerd zijn en ons willen helpen met het onderhoud aan deze bomen. Het perceel wordt omzoomd met diverse haagsoorten met hier en daar een fruitboom. Het zijn robuuste planten die snel groeien, dus ik verwacht dat over een jaar of twee de koeien daar wel van kunnen eten. Door middel van afrasteren zullen we de koeien door het perceel leiden. In ons beleid laten we de dieren nooit lang op een stuk weiland lopen. Dus we geven de koeien geen kans om de planten blijvend te beschadigen.”

Aanmelden

Met de boomplantdag hopen Martine en Arjan mensen te interesseren voor de aanplant. “We nodigen ze op zaterdag 14 januari uit om te komen helpen met het poten. Ze zien wat er wordt aangeplant en misschien hebben ze later dan interesse om te komen helpen bij het oogsten.
Mensen die ons willen helpen kunnen zich aanmelden via martine@houberg.nl.”

Meer informatie over Landgoed De Houberg: www.houberg.