Hannah begon met haar autobiografie toen ze dertien was (Foto: Kyra Sannes)
Hannah begon met haar autobiografie toen ze dertien was (Foto: Kyra Sannes)

Hannah Redlich schrijft boek over haar leven als het hoogbegaafde zusje

Algemeen

ZEVENAAR/KILDER – “Als mijn broer zei dat hij autisme had, dan kreeg hij hulp en hielden mensen daar rekening mee. Als ik vertelde dat ik hoogbegaafd ben, zeiden ze dat ik arrogant ben. Ik had niemand om mijn verhaal aan te vertellen.” Tot nu: in haar boek ‘Het Hoogbegaafde Zusje in een Autistische Familie’ kan Hannah Redlich (15) eindelijk haar verhaal kwijt.

Door Kyra Sannes

Hannah woont in Kilder en is leerlinge van Liemers College. Ze begon met haar autobiografie toen ze dertien was, in mei 2021. “Ik heb geschreven tot de zomervakantie. Daarna ging ik naar vwo 4, toen had ik geen tijd meer.” VWO 4 was inderdaad druk, maar het was ook een beetje een excuus: “De waarheid is gewoon heel pijnlijk om te lezen.” Toch heeft ze doorgezet en de laatste negentien hoofdstukken zijn in drie weken geschreven. Op 1-11 was het zo ver: haar boek met 222 pagina’s en 33 hoofdstukken werd officieel gepresenteerd bij Get A Grip in Doetinchem, de dagbesteding van haar broer. “Integriteit, onbegrip, loyaliteit, onrechtvaardigheid, zelfheling, vriendschap,” somt Hannah op, “het komt er allemaal in voor, plus nog wat meer: Het gaat ook over wat in onze samenleving nu eigenlijk normaal is en hoe we met elkaar omgaan.” Met terugblikken naar het verleden, dagboekperspectief en scenes waar je naast staat terwijl het gebeurt, vertrouwt Hannah al haar gedachten toe aan de lezer: van een brief aan de leerplichtambtenaar, tot familie en school. In hoofdstuk 23 vertelt ze over de omgang met haar klasgenootjes in de eerste: “Een half jaar ging het heel goed. Ineens kreeg ik haatmailtjes en werd ik uitgescholden. ‘Het enige wat je kunt doen om het goed te maken, is zelfmoord plegen,’ werd me verteld. Terwijl het gisteren nog mijn beste vrienden waren! Tot op de dag van vandaag heb ik geen verklaring gekregen en ook geen sorry. Ik heb heel hard gehuild tijdens het schrijven van dat hoofdstuk.” 

Hoogbegaafdheid en autisme

“We spraken elkaar alleen als we ruzie hadden, of op het punt stonden om ruzie te krijgen.” Zo vertelt Hannah over het opgroeien met haar zes jaar oudere broer, die inmiddels uit huis is, maar nog steeds 24/7 zorg nodig heeft. “Hij kent geen nee of stop. Als het in zijn hoofd zit, dan moet het metéén gebeuren.” Het hele gezin heeft daar moeite mee gehad. De hoogbegaafdheid van Hannah maakte dat nog wat lastiger: “Ik heb zo vaak gehoord: ‘Jouw niveau is heel hoog. Dan kan je voor je broer toch wel iets lager gaan zitten.’ Er werd steeds van mij verwacht dat ik me aanpaste, want ik ben slim dus ik moet dat kunnen. Maar als ik me altijd moet aanpassen, hoe kom ik er dan achter wie ik zelf ben?” Het beeld dat de meesten van hoogbegaafden hebben, zit Hannah erg dwars. “Ja, ik kan meerdere dingen tegelijk en ik kan wat sneller nadenken, maar het is zeker niet zo dat ik supergoed ben in alles. Als ik iets goed doe is dat logisch, want ik ben hoogbegaafd. Als ik iets fout doe, zeggen ze dat ik lieg over de diagnose. Zo heb ik een heel negatief zelfbeeld gekregen.” Daarbij zijn hoogbegaafden niet per definitie arrogant: “Doordat mensen dat denken, krijg je lastig vrienden en die aansluiting ís al moeilijk.” Of hoogbegaafdheid ook echt een beperking is? Volgens Hannah is dat lastig om te zeggen, maar: “Nergens over kunnen praten, dat vind ik wel beperkend. Vooral als je jong bent, met wie ga je het daarover hebben? Ik kon wel met mijn struggles en hersenspinsels naar mijn klasgenoten, maar die zijn ook pas zeven.”
Hannah krijgt steeds beter door hoe ze zelf is – en wie ze wil zijn. “Ik wil worden wie ik vroeger nodig had. Iemand die eerlijk is en rechtvaardig en concrete vragen stelt.”

Helen en groeien

Hannah schreef dit boek voor het geluk van haar latere zelf, om te helen en te groeien. In sommige opzichten is dat ook gelukt: “Gewoon door alles op een rijtje te zetten. Als ik schrijf, dan hoef ik me niet schuldig te voelen naar mijn broer toe, dat ik mensen vertel hoe moeilijk ik het eigenlijk met hem heb.” Het was ook niet haar plan om het verhaal uit te brengen. “Ik wilde het niet eens afmaken, maar door alles te lezen begrepen mijn ouders mij veel beter. Dus zeiden ze: ‘Geef het uit, want je kunt hier ook andere mensen mee helpen.’” Ouders, docenten, ambtenaren, iedereen die maar wil luisteren – Hannah hoopt hen hier allemaal mee te bereiken. “Je hoeft niet hoogbegaafd te zijn – of autisme te hebben – om het mooi te vinden en te begrijpen. Het is helpend, inspirerend en ontroerend. Je kan er nieuwe inzichten uithalen.” Dat alles nu zo open en bloot op tafel ligt, vindt Hannah wel een beetje eng. Maar, zo zegt ze: “Mensen kunnen het stom vinden of geweldig, ze kunnen me haten of van me houden, mijn verhaal verandert er niet door.”

Toekomst

Inmiddels zit Hannah iets beter in haar vel. Ze is bezig met drie nieuwe boeken en naast VWO 5 volgt ze ook de opleiding NLP, neuro linguïstisch programmeren. “Daar leer ik over communicatie en omgangskunde. Ook leer ik veel over mezelf. Daardoor gaat mijn communicatie met anderen beter.” Als ze dat afgerond heeft, wilt Hannah de master doen en daarna de coachopleiding, om uiteindelijk écht te gaan spreken en mensen te coachen - onder andere hoogbegaafde kinderen. “Als ik dadelijk alle diploma’s heb, wie gaat zich dan laten coachen door iemand van achttien? Maar ik weiger om zo te denken. Ik zorg dat ik er klaar voor ben en dát ik die mensen ook echt kan helpen. Ik weet gewoon dat als ik me er echt voor inzet, het me ook gaat lukken.”

‘Het Hoogbegaafde Zusje in een Autistische Familie’ is te bestellen via www.hannahsolana.nl.

Hannah met haar 'eigen' boek