Meisje
Lettergekte, zo heet deze column en normaal gesproken schijf ik vooral over de grappige en gekke dingen in onze taal. Maar deze keer is het tijd voor een serieuzer onderwerp, want dit moet me gewoon even van het hart. Want dit onderwerp speelt en het speelt zeker in de taal.
Seksisme, grensoverschrijdend gedrag, het zit hem in meer dingen dan billen betasten en rare berichten sturen. Want je kunt heel subtiel heel gemeen zijn naar anderen toe. En dat zit hem puur in de taal. ‘Breek jij daar je mooie hoofdje maar niet over', ‘Meisje', ‘hoe gaat het met je bedrijfje?': met verkleinwoorden verklein je bijna letterlijk ook je gesprekspartner. Kleineertaal, dat is het. Zeker in conflicten of dreigende conflicten pik je de seksisten er zo uit. Let ook maar eens op hoe verschillend vrouwen en mannen in de media worden omschreven. Vrouwen zijn bijna altijd ‘charmant', ‘mooi’, ‘elegant’ of iets anders wat vooral om het uiterlijk draait. Vrouwelijke politici in de media worden bijvoorbeeld anders aangesproken en omschreven dan hun mannelijke collega’s. Zo komen vrouwelijke aanspreekvormen als ‘vrouwtje’, ‘meid’ of ‘meisje’ regelmatig voor, terwijl ‘jongetje’ of ‘kerel’ veel minder vaak voorkomen. Ook worden vrouwelijke politici veel minder vaak bij hun achternaam aangesproken dan hun mannelijke collega’s. In gesprekken met mannelijke politici kom je vooral woorden tegen als ‘miljarden’, ‘financiën’, ‘plannen’ en de ‘rechtsstaat’. Bij hun vrouwelijke collega’s gaat het over ‘vrouw’, ‘dochter’, ‘moeder’, ‘ouders’, ‘meisje’ en ‘leven’. Zelfs het woord ‘man’ komt in interviews met vrouwen bijna twee keer zo vaak voor als in interviews met mannen. Vrouwen houden jammer genoeg zelf ook van verkleinwoorden, dus als je als vrouw carrière wil maken, is dat een van de eerste dingen die je af moet leren. Geen gesprekje meer, geen woordje, geen jasje, maar volwaardige termen. Voortaan houd je een gesprek, evaluatie, geef je een speech en draag je een colbert. Want blijkbaar kunnen anderen (mannen) anders niet begrijpen dat je wel degelijk inhoud hebt. Jammer, maar nog steeds nodig als je jezelf als serieus en capabel wilt presenteren.
Manon Kummer