Rafel van de maand april: natuurgebied langs de rivieren
PANNERDEN - In maart voerde de rafel van de maand ons langs de Raayhof in de Pannerdense Waard. In dat kader werd de Groene Rivier genoemd. Via de rafel van april gaan we iets dieper in op het natuurgebied langs de rivieren. We brachten een bezoek aan Jos Lamers in Herwen, bestuurslid van de Stichting Streekbeheer Rijnstromen.
Door Alie Engelsman
Op 14 mei organiseert TIC een natuurwandeling door de Groene Rivier en de Pannerdense Waard. Het startpunt is B&B De Raayhof. De wandelroute is een onderdeel van de Rafelroute De Raayhof. Tijdens de wandeling zijn onder andere de gallowayrunderen en de konikspaarden te zien die ingezet zijn in het kader van het natuurbeheer. Jos: "Er is voor deze runderen gekozen omdat ze het jaarrond kunnen grazen. In het gebied groeit struikgewas, dat de waterdoorstroom kan belemmeren. In tegenstelling tot de traditionele koeien kunnen de galloways deze struiken opeten.” Tot de jaren 90 bestonden de uiterwaarden vooral uit landbouwgrond. Om het teveel aan water in de rivieren veilig af te kunnen voeren werd het landelijk project Ruimte voor de Rivier in het leven geroepen, waardoor er rondom de rivier ruimte gemaakt is, onder andere dijken landinwaarts te verleggen om de rivier breder te maken, het graven van nevengeulen en verlagen van uiterwaarden. Landbouwgrond veranderde in natuurontwikkelingsgbied.
Jos: "Ik heb altijd gepleit voor beheer door de boeren uit de omgeving. Natuurbeheer door de overheid betekende inzet van uitheemse dieren. Dat vraagt een hele organisatie, want als er een dier uitbreekt, dan moet er iemand met een dienstauto aan te pas komen om het te vangen. Runderen jaarrond laten grazen heeft zijn voordelen, maar een nadeel is dat de dieren tijdens hoogwater naar de hoogwatervluchtplaasten moeten kunnen en dat lukt niet altijd. Gaandeweg heeft de overheid de boeren, met duidelijke instructies, voor een deel het beheer van die gebieden weer in handen gegeven. Bij de boeren was inmiddels meer bereidheid om hun bedrijfsvoering aan te passen aan de nieuwe gezichtspunten van het natuurbeheer.”In 2006 is de Stichting Streekbeheer Rijnstromen (SSR) opgericht, die kan bemiddelen tussen de overheid en de boeren die de beheerplannen uitvoeren. Tot 2018 was dit vooral voor de Lobberdense Waard. Daarna kwamen er meer gebieden bij, zoals de Groene Rivier, de Loowaard in Duiven en de uitwaarden bij Lathum en Giesbeek.
Jos: "Een opdracht die we als SSR hebben, is het verzorgen van communicatie en educatie met betrekking tot de natuurgebieden, in samenwerking met NME en IVN. Een van de methoden om zoiets te doen is via wandelroutes door het gebied. Zo zijn we in contact gekomen met Stichting Rafelroutes. Onze stichting heeft meer behoefte aan georganiseerde wandeltochten, dus met een gids van de IVN, terwijl Rafelroutes zich meer richt op de individuele wandelaars en fietsers. Maar we kunnen elkaar goed versterken door interessante informatie over en weer uit te wisselen. Wij laten wandelaars graag kennismaken met de runderen en de paarden in het gebied. Via de kennis van Rafelroutes kunnen we dieper ingaan op de historie van het gebied. Op deze manier kan er een vruchtbare samenwerking ontstaan tussen Stichting Streekbeheer Rijnstromen en Stichting Rafelroutes.” Voor meer informatie over de SSR: https://rijnstromen.nl/ssr.
Elke tweede maandag van de maand is er een ‘Rafel van de maand’ bij RTV Connect in Kijk op de samenleving. De Zevenaar, Duiven en Westervoort Post besteden aandacht aan deze Rafel in elke laatste editie van de maand. Meer informatie: https://www.rafelroutes.nl/.
